„Badania terenowe nad ukraińskim seksem” – recenzja

Niedawno po polsku ukazał się zbiór esejów jednej z najważniejszych ukraińskich poetek i pisarek Oksany Zabużko pt. „Planeta piołun” (recenzja książki już niedługo na naszej stronie). W związku z premierą nowego dzieła Zabużko Wydawnictwo Agora zdecydowało się na wydanie jej najpopularniejszej książki – „Badania terenowe nad ukraińskim seksem”.
Powieść wydano po raz pierwszy w 1996 roku i od razu okrzyknięto to wydarzenie za największy skandal dekady. Jak możemy się domyślać wielu konserwatystów namawiało do bojkotu powieści, a samą autorkę oskarżono o szerzenie pornografii.
Jednak tytułowe badania terenowe nad ukraińskim seksem są tylko tłem dla całej fabuły. Sama autorka nazwała tę książkę mianem „psychoanalizy narodowej”. Jej bohaterką jest ukraińska poetka i wykładowczyni (być może alter ego samej Zabużko), która wykłada na jednej z amerykańskich uczelni. Z perspektywy Ameryki Północnej przygląda się swojej ojczyźnie w Europie Środkowo-Wschodniej.
Główna bohaterka nie umie odnaleźć się w nowej amerykańskiej rzeczywistości. Z drugiej strony życie w Ukrainie jest niezwykle trudne. Jej ojczyzna po czasach Związku Radzieckiego jest całkowicie pozbawiona jakichkolwiek uczuć, na wierzch wypływa marazm i bezradność. Pewnego dnia jednak na jej drodze staje pewien ukraiński artysta. Pomimo tego, że między nimi budzi się romans nie potrafią stworzyć relacji buzującej od emocji. Wygląda na to, że jedynym sposobem na pokonanie marazmu jest miłość, którą w jakiś sposób trzeba odnaleźć.
Z pewnością jest to książka wyjątkowa nie tylko pod względem treści, ale również formy. Nie jest podzielona na rozdziały, a zdania są bardzo długie – jedno może zająć nawet kilka stron. Z drugiej strony naprawdę widać, że Zabużko zajmuje się również poezją – używane przez nią słowa są zawsze świetnie dobrane i zachwycają swoją poetyckością.
Pewnie zastanawiacie się, czy takie zabiegi przeszkadzają w czytaniu. Nie mogę powiedzieć, że stanowią przeszkodę, jednak trzeba podkreślić, iż lektura wymaga skupienia i uwagi. Nie jest też dla każdego, ale na pewno zasługuje na spróbowanie zapoznania się z jej wyjątkową treścią. Jest tego warta!
Koniecznie sięgnijcie po „Badania terenowe nad ukraińskim seksem” Oksany Zabużko! W obecnej sytuacji czytanie ukraińskiej literatury jest formą pomagania, wspierania kultury tego kraju i lepszego poznawania naszych sąsiadów, którzy teraz przeżywają piekło wojny. Książki Zabużko będą do tego świetną okazją!
Inne książki od Wydawnictwa Agora: