Uzdrawiająca moc jogi

Większość z nas doskonale kojarzy, czym jest joga i mniej więcej wie, na czym polega jej praktykowanie. Dla pełnej jasności uporządkujmy jednak informacje, które mamy na ten temat. W najprostszej definicji joga to powstała w Indiach dyscyplina samodoskonalenia, medytacji i ascezy, będące drogą do rozwoju duchowego. Słowo „joga” wywodzące się ze starożytnego języka Indii oznacza kontrolę, ale także zjednoczenie, połączenie lub jedność. Jakkolwiek byśmy nie interpretowali znaczenia jogi, wszystkie jej ścieżki prowadzą właściwie w jednym kierunku: do absolutnej wolności i stanu bezwarunkowego istnienia.

Najstarsze ślady, które naukowcy utożsamiają z filozofią i praktykowaniem jogi, odkryto na stanowiskach archeologicznych w dolinie Indusu datowanych na 2300-1500 p.n.e. Odnalezione tam przedmioty to głównie liczne terakotowe figurki imitujące ludzkie postacie w pozach bardzo podobnych lub identycznych jak asany – czyli pozycje – hatha jogi*. Nie jest pewne, czy miały one związek z praktykowaniem jogi w tamtych czasach, jednak figurki odnajdywano zarówno w bogato wyposażonych domach, jak i w biednych chatach.

Istnieje wiele różnych szkół jogi. Jednak w ogólnym założeniu poprzez odpowiedni trening ciała oraz dyscyplinę duchową (w tym medytację) i przestrzeganie pewnych zasad etycznych ma ona zapewnić praktykującym możliwość poznania prawdziwej natury rzeczywistości. To w dalszej konsekwencji pozwala na całkowite wyzwolenie umysłu i uwolnienie się od narzuconego przez współczesną cywilizację imperatywu bycia częścią konsumpcyjnego społeczeństwa, które niemal całkowicie odrzuciło sferę duchowości na rzecz materializmu.

Dlatego między innymi współcześnie joga w swoich różnorodnych odmianach przenika do świata zachodniego. Od tych zabarwionych religijnie poprzez medytację transcendentalną aż do jogi stosowanej w medycynie i ćwiczeniach fitness. Ludzie szukają sposobu na odreagowanie codziennego stresu towarzyszącemu ciągłej gonitwie za dobrami doczesnymi i odnalezienie drogi do samego siebie, a joga wydaje się jednym z najlepszych.

Udowodniono, że joga może być pomocna w łagodzeniu stresu. Czy jednak jest w stanie nam pomóc na przykład w walce z depresją? Autorzy książki pt. „Efekt jogi. Sprawdzony program wspierania walki z depresją i lękami” są przekonani o tym, że tak. Swoje założenia opierają na udokumentowanych badaniach, prowadzonych przez psychologów, psychiatrów i lekarzy, które są dowodem na to, że joga może mieć zbawienny wpływ na znaczne polepszenie naszej kondycji psychicznej, nawet w sytuacji bardzo dużego stresu. Oczywiście nie w zastępstwie wizyty u lekarza czy porad fachowców w sytuacji, kiedy ktoś zmaga się z depresją, ale pomocniczo.

Książka Liz Owen, Holly Lebowitz Rossi i dra Chrisa C. Streetera to coś dużo więcej niż przyśpieszony kurs jogi. Autorzy zwracają się do czytelnika, stawiając w centrum zainteresowania jego samopoczucie i aktualny stan emocjonalny. Nie pośpieszają go i nie naciskają w żaden sposób, pozostawiając możliwość wyboru – czy taka forma terapii będzie dla niego odpowiednia. Przez każde zdanie przebija empatia i troska o komfort psychiczny czytającego.

W pierwszej części książki znajdziemy wprowadzenie do filozofii jogi i opis jej wpływu na nasz umysł i ciało. W kolejnych rozdziałach autorzy przygotowują nas do zestawu ćwiczeń, które mają pomóc nam osiągnąć pięć ważnych stanów emocjonalnych: skupienie się na centrum, poczucie sprawczości, dodanie sobie energii, spokój i równowaga. Druga część książki zawiera rozdziały prezentujące konkretne ćwiczenia – pozycje jogi – ilustrowane zdjęciami każdej z nich.

Książkę czyta się lekko i szybko, najważniejsze są opisane w niej ćwiczenia, które możemy o dowolnej porze i w jak najbardziej wygodnych dla nas warunkach i okolicznościach wykonywać. Jej treść jest z jednej strony przesycona myślą filozoficzną wschodu a z drugiej – zawiera mnóstwo praktycznych, przydatnych porad. Została przygotowana w formie podręcznika, który warto zawsze mieć pod ręką.

Można nie przepadać za jogą, nie praktykować jej, a nawet z pewnym przekąsem komentować fascynację jogą u innych. Nie da się jednaj podważyć udokumentowanych badań świadczących o jej zbawiennym wpływie na zdrowie i psychikę. Jak pisze w przedmowie do książki dr med. Chris C. Streeter, w wielu przypadkach w leczeniu silnej depresji konieczne jest sięgnięcie po środki farmakologiczne. Jednak joga może znacznie ułatwić proces wychodzenia z depresji. Jednocześnie coraz nowsze badania wskazują na to, że joga wspomaga terapię bardzo wielu innych chorób i poprawia ogólne zdrowie tych, którzy ją praktykują.

Książka pt. „Efekt jogi…” zaadresowana została przede wszystkim do tych, którzy szukają pomocy w poważnych stanach długotrwałego stresu czy depresji. Jednak przydatna może być każdemu, kto na co dzień boryka się z problemami w domu, pracy, w relacjach z innymi lub z samym sobą. W codziennych sytuacjach mierzymy się często ze stresem, nad którym z łatwością można zapanować, jeśli ma się do tego odpowiednie narzędzia. Joga jest jednym z nich i naprawdę warto spróbować. W dodatku autorzy ujęli w niej dodatkowo wskazówki co do tego, jak nie utracić odzyskanego spokoju oraz  równowagi i zachować je na dłużej. Panowanie nad własnym oddechem, dbanie o odpoczynek dla ciała i ducha, przebywanie jak najczęściej na świeżym powietrzu, a zwłaszcza wśród przyrody, dobry sen, odpowiednia dieta i zwracanie uwagi na swoje stany emocjonalne – po to, by móc jak najszybciej reagować, a w razie potrzeby poprosić kogoś o pomoc i wsparcie – to tak naprawdę przykazania dobrego życia, które nie mogą się nie sprawdzić.

*Hathajoga, odmiana jogi –  kładzie silny nacisk na magiczne i ezoteryczne aspekty jogi, dążąc przy tym silniej niż inne kierunki do uzyskania mocy ponad naturalnych, a zwłaszcza do zwycięstwa nad śmiercią, starością i chorobą.

Liz Owen, Holly Lebowitz, dr Chriss C. Streeter, Efekt jogi. Sprawdzony program wspierania walki z depresją i lękami, Wydawnictwo Czarna Owca, 2019 r.