Poradnik Mistrza Zen – recenzja biografii Phila Jacksona
Phil Jackson to wybitny trener i z tym stwierdzeniem naprawdę trudno się nie zgodzić. Gdyby jednak przyszło to komuś do głowy – były szkoleniowiec Chicago Bulls i Los Angeles Lakers ma na to doskonałą odpowiedź, a właściwie jedenaście odpowiedzi, którymi są tytułowe pierścienie. Jedenaście pierścieni to biografia amerykańskiego trenera napisana wraz z Hugh Delehantym. 
Nasza wspólna podroż rozpoczyna się od wytłumaczenia czytelnikowi pokrótce czym dla ludzi związanych z NBA jest mistrzowski pierścień i jakie uczucia towarzyszą zdobyciu go. Kilka stron dalej przenosimy się do dzieciństwa Jacksona – dowiadujemy się w jaki sposób został wychowany i jak wyglądały jego młodzieńcze lata. Jackson poświęca sporo miejsca swojej karierze koszykarskiej – opowiada o powodach porażek i sukcesów drużyny New York Knicks z którą zdobył dwa pierścienie jako zawodnik. Tu również po raz pierwszy ma możliwość zobaczyć w jaki sposób buduje się ducha drużyny, koniecznego do zdobycia tytułu. Najwięcej miejsca poświęca jednak trzem zagadnieniom. Pierwszym z nich jest jego filozofia życiowa, tożsama z filozofią zarządzania swoimi zawodnikami. Były trener „Byków” otrzymał swego czasu pseudonim „Mistrz Zen (ang. Zen Master)” ze względu na wykorzystywanie elementów tego nurtu buddyzmu w relacjach interpersonalnych – pomagały mu one w wyciszeniu zawodników i skoncentrowaniu ich myśli na właściwych celach. Teoria przywództwa, którą przybliża nam Jackson, a także praktyczne metody jej wykorzystania zajmują sporą część książki, jednak nie irytują, a wręcz podkreślają jak oryginalnym człowiekiem jest jej autor, zwłaszcza że pojawiają się tu również inne wątki, dotyczące na przykład Indian z plemienia Lakotów. Porady Jacksona mogą łatwo zostać wykorzystane przez osoby, które muszą zarządzać grupą ludzi głównie ze względu na swój uniwersalizm – wszak podobne rady daje nie tylko Zen. Sposób w jaki Amerykanin traktował swoich zawodników przypomina nieco styl zarządzania, który opisał w swojej książce Dyskretne przywództwo inny wybitny trener (tym razem piłkarski) – Carlo Ancelotti.
Tym, co najbardziej zainteresuje fanów NBA są wspomnienia Phila Jacksona z czasów budowania potęgi dwóch klubów: Bulls oraz Lakers. Zostają one rozłączone krótkim tekstem na temat rodzinnych relacji trenera (sądzę, że książka zawiera odpowiednią ilość wątków osobistych).
Dla fanów zespołu z Chicago najważniejsza będzie opowieść o tym jakimi zawodnikami byli najwięksi gwiazdorzy pierwszej dynastii Byków: Michael Jordan oraz Scottie Pippen oraz drugiej, w której do wspomnianej dwójki dołączają Dennis Rodman i późniejszy zwycięski trener NBA Steve Kerr. Jackson opisuje osobowość swoich graczy – nie wystawia im laurki i nie ucieka od trudnych tematów. Pokazuje jak skomplikowane relacje łączyły wszystkich zawodników ekipy i opowiada w jaki sposób musiał dotrzeć do każdego z nich. Osobiście najbardziej spodobało mi się to w jaki sposób słynny „coach” opisywał mecze fazy play-off – zarówno te zwycięskie jak i przegrane. Podobać się może również to, że często przyznaje się do własnych błędów, przez co łatwiej uwierzyć w przedstawione przez niego historie. Fanów netflixowego Ostatniego tańca może również zainteresować w jakim świetle pokazany jest tu generalny menedżer Chicago Jerome „Jerry” Krause.
Trzecim istotnym rozdziałem jest okres w którym Jackson najpierw przejął stery w drużynie Los Angeles Lakers, a następnie (po krótkiej przerwie) przebudował ją zdobywając dwa tytuły mistrzowskie pod koniec swojej trenerskiej kariery. Na pierwszy plan wysuwa się relacja między nim, Kobem Bryantem i Shaquillem O’Nealem. Możemy przeczytać, jak bardzo była złożona i jak długo Phil Jackson musiał pracować nad Bryantem, by ten stał się liderem z prawdziwego zdarzenia. Po raz kolejny nie unika trudnych tematów, dzięki czemu trafia do czytelników wiele anegdot z czasu pracy „Mistrza Zen” w Mieście Aniołów. Co ciekawe szkoleniowiec podkreśla ogromną rolę Dereka Fishera, jaką spełnił on podczas mistrzowskich sezonów będąc chyba jednym z najbardziej niedocenianych zawodników w historii NBA.
Polecam Jedenaście pierścieni każdemu fanowi najlepszej koszykarskiej ligi na świecie, a także wielbicielom biografii – jest to zdecydowanie jedna z najlepszych książek dotyczących tego sportu.
